Grote vragenlijst
In dit stuk van het onderzoek brachten wij het proces van het krijgen van een psychiatrische assistentiehond in kaart. Voor welke jongeren en wanneer kan de inzet van een psychiatrische assistentiehond helpen het leven weer dragelijker te maken, volgens de jongeren zelf? In totaal hebben 152 jongeren de door ons opgestelde vragenlijst (bijna) volledig ingevuld. Zij waren tussen de 16 en 30 jaar oud, hadden een psychiatrische assistentiehond (of zaten in een traject om deze te krijgen) en kregen op dat moment (of in het verleden) jeugdhulp of hulp vanuit de geestelijke gezondheidszorg voor psychosociale problematiek.
Het merendeel van de vragenlijsten was ingevuld door jongvolwassenen tussen de 22 en 26 jaar. De meeste deelnemers waren vrouw en hadden een Nederlandse achtergrond. Als hoogst behaalde opleiding werd het vaakst voortgezet onderwijs opgegeven. In totaal waren 73 deelnemers samen met een assistentiehond in opleiding (bezig aan teamcoaching). Zij waren gemiddeld bijna een jaar (11,9 maanden) samen met hun assistentiehond. De 66 jongeren met een volledig opgeleide assistentiehond (via teamcoaching of vooropgeleid) waren gemiddeld 44,5 maanden (bijna 4 jaar) samen.
Er waren meer dan 13 verschillende organisaties bij de opleiding van de honden betrokken. Bij het kiezen van een opleiding werd door de jongeren vooral naar de kwaliteit, kosten en inhoud van de opleiding gekeken. Sommige jongeren kiezen vanwege de moeite om de assistentiehond te financieren voor zelf (compleet zonder begeleiding) opleiden. Natuurlijk kan dit in een individueel geval een keer goed uitpakken, maar opleiden zonder de benodigde expertise kan een groot risico zijn.
Wat betreft de financiering van hun psychiatrische assistentiehond heeft het merendeel in elk geval een deel van het bedrag bekostigd met eigen geld (36,6% dit is inclusief geld van naaste familieleden, zoals ouders) of crowdfunding (32,1%). Hoewel wij ook naar financiering door de zorgverzekering gevraagd hebben, is dit geen enkele keer als financieringsbron aangegeven.
16,8% van de jongeren heeft hun assistentiehond (deels of geheel) met geld vanuit de gemeente bekostigd. Uit de antwoorden op de vraag hoe de financiering verliep, blijkt echter dat het aantal jongeren dat ooit een aanvraag heeft gedaan voor financiering bij de gemeente veel hoger ligt, namelijk op 66,9%. Voor het merendeel van de jongeren die een aanvraag bij de gemeente hebben gedaan, is dit dus uiteindelijk niet gelukt. Ook zijn er jongeren die het vanwege negatieve geluiden niet bij de gemeente geprobeerd hebben. In totaal heeft 3,4% van de jongeren een “zeer goede” ervaring met financiering vanuit de gemeente en 6,2% een “goede” ervaring. De overige jongeren waren niet zo tevreden (21,4% “redelijk, kon beter” en 35,9% “niet goed”).
Jongeren waarderen hun kwaliteit van leven als gemiddeld. Jongeren die langer dan twee jaar worden ondersteund door hun psychiatrische assistentiehond ervaren een hogere kwaliteit van leven in vergelijking met jongeren die minder dan twee jaar samen zijn met hun hond.
De assistentiehonden voeren veel taken uit. De meest genoemde taak was signaleren (19%). Andere taken die veel voorkwamen waren DPT (12%), ingrijpen (10%) en blokken (8%). Als antwoord op de vraag welke verandering(en) de jongeren merkten na de komst van de assistentiehond, werd het vaakst genoemd: Ik durf weer iets te ondernemen (18%); Levensvreugde terug (11%), Samen en minder eenzaam (11%) en Ik kom de deur weer uit (9%).
Jongeren omschrijven wat hun assistentiehond voor hun betekent met termen als veiligheid, maatje en steun. Er zijn enkele verschillen tussen jongeren die korter en langer dan 2 jaar samen zijn met hun assistentiehond, maar die zijn subtiel.
Korte herhaalde vragenlijst
We hebben 9 jongeren die nog maar net samen waren met hun psychiatrische assistentiehond (5
maanden of minder) gevolgd gedurende zes maanden. Eens in de twee weken vulden zij een online
vragenlijst in met vragen over hun kwaliteit van leven. In totaal hebben zij dat 12 keer gedaan.
Hoewel het natuurlijk een kleine groep jongeren was en de jongeren onderling ook varieerden in hun
kwaliteit van leven, zien we gemiddeld een stijgende lijn over het verloop van zes maanden. Die
stijgende lijn is statistisch significant (betekenisvol en niet toevallig). We kunnen daarom concluderen
dat in een periode van 6 maanden naarmate de deelnemers langer samen zijn met hun
assistentiehond, zij hoger scoren op hun kwaliteit van leven.
